انواع منبع انبساط چه مشخصاتی دارند؟
دمای آب در سیستمهای گرمایشی مثل موتورخانه یا پکیجها بخاطر حرارت زیاد افزایش پیدا میکند بنابراین حجم آبی که در جریان است نیز زیادتر میشود.
حجم آب بیش از اندازه ممکن است به خرابی موتورخانه و لوله و اتصالات آن منجر شده و ترکیدگی ایجاد کند.
اگر چنین شرایطی پیش بیاید باید مخزن انبساط روی بخش یا قسمتی از سیستم لوله کشی موتورخانه نصب گردد.
برای جلوگیری از خارج شدن این حجم اضافهی آب از چرخه و کنترل فشار استاتیک سیستم از این محصول استفاده میشود.
منبع انبساط توانایی جبران افت فشار ناشی از نشتی را نیز دارد.
اگر سیستم حرارت مرکزی با آب گرم داشته باشیم، شبکه لوله کشی استفاده شده از نوع بسته میباشد و در صورت عدم پیش بینیهای لازم، تغییر درجه حرارت و حجم آب باعث تغییر فشار در سیستم میشود.
این سیستم میتواند فضایی کافی برای افزایش فشار بوجود بیاورد و فشار تنظیم را شده به حالت ثابت نگه دارد.
برای نگه داری آب در داخل ساختمانها به منظور آبرسانی واحدها، استفاده از منبع و مخزن آب اهمیت زیادی دارد.
یکی از انواع مخزنها برای متعادل کردن فشار اضافی سیالات گرم شده منبع انبساط است.
در کل به مخزنی که فشار اضافی سیالات گرم را بالانس کرده و کمبود آب را جبران میکند منبع انبساط میگویند.
هدف استفاده از منبع انبساط در سیستمهای حرارت مرکزی:
- کم کردن فشار آب ناشی از گرم شدن
- زیاد کردن حجم بخار آب در پکیجها
- جبران کردن فشار بر اثر کاهش آب در سیستم حرارت مرکزی
انواع منبع انبساطهای مورد استفاده در موتورخانهها:
- منبع انبساط باز
- منبع انبساط بسته
در ادامه به شرح هر کدام به اختصار میپردازیم:
منبع انبساط باز
همانطور که از اسم این منبع پیداست مخزنی است که با هوای آزاد ارتباط دارد.
فشار هوایی که از بیرون وارد میشود بر مایعات در گردش اعمال میشود.
محل نصب این نوع منبع انبساط روی پشت بامها است تا هم بتواند با هوا ارتباط داشته باشد و هم ارتفاعش با اجزای دیگر سیستم گرمایشی حفظ شود.
جنس این نوع منبع انبساط اصولا آلومینیومی، آهنی یا همان گالوانیزه و پلی اتیلن میباشد.
نحوهی عملکرد این نوع اینگونه است که وقتی بر اثر افزایش دما و حجم آب، دما افزایش پیدا میکند این مخزن فشار را به آب موجود داخل خود منتقل میکند و همچنین از طرف لولهها به بقیه قسمتهای گرمایشی در سیستم منتقل میشود و آب به آسانی در همه جا به گردش در میآید بنابراین فشار مطلوب است.
این نوع منبع توانایی تنظیم آب موجود در سیستم گرمایشی را دارد به این صورت که حتی اگر در سیستم نشتی وجود داشته باشد و آب کاهش یابد توسط وصل بودن به سیستم آب شهری این کسری آب جبران خواهد شد.
برعکس اگر آب موجود در سیستم بیش از اندازه باشد منبع میتواند شیرهای اطمینان خود را باز کند و آب موجود در سیستم را متعادل کند.
مزایای این منبع:
- قیمت مقرون به صرفه
- هزینه نگهداری و تعمیر پایین
- به حداقل رساندن ترکیدگی دیگ
- داشتن ضریب اطمینان بالا
- مقاومت در برابر فشار
معایب این منبع:
- نیاز به لولهکشی پشت بام در زمان نصب منبع روی پشت بام
- از دست دادن عملکرد بهینه خود در زمان فشارهای بالا
- تلف شدن بیش از حد انرژی بخاطر قرار گرفتن در فضای باز
- امکان زنگ زدگی بخاطر نصب در هوای آزاد
- نیاز به حجم لولهکشی بالا
منبع انبساط بسته
این منبع برخلاف منبع انبساط باز با هوای آزاد در ارتباط نیست و توسط مکانیسم بالشتکهای هوا میتواند فشارهای اضافی مخزن را بالانس و متعادل کند.
فشار در این مخازن بخاطر براثر تعادل بین فشار قسمت گازی و آب در جریان میتواند تنظیم شود بنابراین باید در موتورخانه یا نزدیکی دیگ و در ارتفاعهای بالاتر از آب نصب شوند.
منبع انبساط بسته مخزنی داشته که دو قسمت را دارا است که یک بخش برای قرارگیری گاز بیاثر بوده و بخش دیگر برای وارد شدن آب در حال گردش به سیستم است.
این مخزن با توجه به عملکرد خود به دو دسته تقسیم میشود:
- منبع انبساط دیافراگمی
- منبع انبساط قابل تنظیم
منبع انبساط دیافراگمی
نام دیگر این نوع تیوپی بوده و دلیل آن وجود تیوپی لاستیکی درون منبع است. درون این تیوپ آب وجود داشته و فضای بیرونش نیز لایه هوا میباشد.
اگر فشار آب برای تیوپ بیش از حد باشد حجمش افزایش پیدا میکند و اگر از آستانه تحملش فراتر رود شیر خروجی مخزن باز میشود و آب اضافی تخلیه میشود.
معایب این نوع مخزن:
- از دست رفتن خاصیت تیوپ لاستیکی یا پاره شدن آن
- اختلال در سیستم گرمایشی مرکزی بعد از مدت زمانی
- در این نوع فشار آب دائم چک شده و در محدودهای ثابت نگه داشته میشود.
- حجم آب در این نوع منبع با تغییر دمای موتور خانه تغییر میکند.
- امکان ایجاد حباب در لولهها بدلیل ورود هوا به مخزن
- نیاز پیدا کردن به هواگیری لوله و سیستم گرمایشی
نحوه نصب پمپ آب با مخزن انبساط
در زمان نصب باید وزن لولهها آزاد شود به طوری که پمپ مثل تکیهگاه برای لولهها باشد. پمپ باید از لوله اصلی شهر جدا باشد و با یک شیر یک طرفه به سیستم آب شهری متصل شود زیرا در غیر این صورت عملی غیر قانونی است.
برای نصب پمپ آب با منبع انبساط به اجزای زیر نیاز دارید:
- پرشر سوییچ (کلید اتوماتیک)
- درجه فشار سنج
- 5 راهی
- منبع انبساط
محاسبه حجم منبع انبساط
اگر حجم مناسبی انتخاب نکنید ممکن است حجم بالایی از آب از دست بدهید و سرریز شود و باعث شود هزینههای مربوط به انرژی بالا رود.
اگر حجم انتخاب شده توسط شما بیش از حد نیاز باشد با مشکلاتی چون عدم دریافت فشار مناسب آب روبرو میشوید.
عوامل تاثیرگذار روی محاسبه حجم مورد نیاز:
- حداکثر دما و حداکثر فشار مورد نیاز شما
- تعیین حجم آب در گردش توسط مساحت سیستم گرمایشی در موتورخانه
- ظرفیت دمای دیگ
- حداکثر میزان انبساط
در این مقاله سعی بر این بود تا پاسخهای شما راجع به منبع انبساط را برطرف کنیم و مزایا و معایب آن را برایتان تشریح کنیم و اطلاعات مفیدی به شما بدهیم.
برای کسب اطلاعات بیشتر و دریافت مشاورهی رایگان میتوانید با مشاوران ما در کیا ثمین سپاهان در ارتباط باشید.
ممنون از مطالب مفیدتون
لطف شماست